بررسی میزان فلزات سنگین در چهار سویه دانه سویای کشت شده در ایران

سابقه و هدف :آلودگی محیطی با فلزات سنگین به دلیل استفاده روزافزون از کودهای شیمیایی و فعالیتهای انسانی منجر به ایجاد نگرانی هایی شده است. گیاه سویا به عنوان یکی از گیاهان بیش انباشت کننده فلزات سنگین می‎تواند مشکلاتی را ایجاد نماید. سویا از نظر مواد پروتئینی و روغن بسیار غنی بوده و می‎تواند به خوبی در برنامه غذایی جایگزین شود. بنابراین، آگاهی از سطوح این فلزات در مواد غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه حاضر میزان فلزات سنگین روی، نیکل، سرب، کادمیوم و آرسنیک در چهار سویه دانه سویا بررسی شد. مواد و روش ­ها: چهار سویه سویا تهیه و هضم مرطوب شد. پس از هم زدن، ظروف حاوی نمونه روی صفحه داغ قرار گرفت. بعد از هضم کامل، نمونه ها از فیلتر عبور داده و با آب دیونیزه به حجم نهایی ml25 رسید. نمونه‎ها با دستگاه ICP-OES آنالیز شد. یافته­ ها: آرسنیک در هر چهار نمونه محدوده 0/008 تا 0/021 میلی‎گرم‎ بر‎کیلوگرم بود. بیشترین میزان کادمیوم 0/16 میلی‎گرم‎بر‎کیلوگرم بود که از استاندارد کدکس (0/2 میلی‎گرم‎بر‎کیلوگرم)کمتر است. میزان نیکل در محدوده 10/22 تا 11/21 میلی‎گرم در کیلوگرم و حداکثر میزان سرب 0/081 میلی‎گرم‎بر‎کیلوگرم بود که پایین‎تر از حد مجاز (0/2 میلی‎گرم در کیلوگرم) است. روی در دانه‌ در محدوده 64/1 تا 65/3 میلی‎گرم‎بر‎کیلوگرم (مقدار استاندارد 100 میلی‎گرم‎بر‎کیلوگرم)  اندازه‎گیری شد. نتیجه گیری: مقادیر فلزات سنگین آرسنیک، کادمیوم، نیکل، روی و سرب در سویا در محدوده استاندارد گزارش شده و خطری برای سلامت ندارد. اگرچه با توجه به توسعه شهرنشینی و صنعتی شدن شهرها، پایش مداوم محصولات غذایی  به منظور سنجش خطرات احتمالی این مواد ضروری به نظر می‎رسد.